Hangi Şirket Türünü Seçmeliyim?

Bir önceki yazımızda şirket nasıl kurulur konusuna odaklanmış ve Türkiye’de şirket kurmak için gereken adımları sizler için sıralamıştık. Şirket kurmaya karar verdiyseniz gelin şimdi de hangi şirket türünün sizin için en doğrusu olduğuna birlikte bakalım. Bu yazımızda iş hayatında en yaygın kullanılan üç şirket türüne değineceğiz. 

Şahıs Şirketi Nedir?

Bakacağımız ilk şirket türü bir tüzel kişilik olmayan, gerçek kişilerin adlarına kurulan ve bireysel vergi mükellefiyeti anlamına gelen Şahıs Şirketleri. Şahıs şirketlerinin özelliklerine maddeler halinde bakacak olursak;

• Şahıs şirketleri tüzel kişilik değildirler. Bunun anlamı şu: Kurulurken sermaye gerektirmezler. Tüzel kişilik olmadıkları için kurucularını temsil ederler. 
• Banka hesabı gerçek kişinin, yani şirket sahibinin adınadır. Ayrı bir şirket hesabı bulunmaz.
• Ticari borç durumunda mükellefler tüm borçtan, tüm mal varlığıyla sorumludurlar.
• Avukatlık, doktorluk, mühendislik gibi mesleki bilgi ve ihtisasa dayalı işler yapanlar serbest meslek erbabı olarak tanımlanmaktadır. Faaliyet böyle bir hizmetten doğuyorsa serbest meslek makbuzu karşılığında hizmet verirler. Bunun yanı sıra şahıs şirketleri kalem alıp belirli bir karla satmak gibi ticarete dayalı işler de yapabilirler. Böyle durumlarda bu şahıs şirketleri fatura keserler. Bir şahıs şirketi bunların her ikisini de yaparsa yine iki çeşit gelire sahip demektir. Özetle, hizmetleri makbuz karşılığında verir, ticareti ise fatura karşılığında yaparlar. 
• Gerçek kişilik olan şahıs şirketleri de tüzel kişilikler gibi istedikleri sayıda personeli, tüzel kişilik olan şirketlerle aynı şartlarda, çalıştırabilirler. 
• Borsaya açılamazlar.
• Şirketin açılması ve kapanması çok kolaydır. 1 iş günü içinde kolaylıkla açılıp kapanabilirler.
• Elde ettikleri kardan ödeyeceği verginin adı Gelir Vergisi’dir. Bu verginin oranı edilen karın miktarına göre farklılık gösterir. Açıklanan 2023 vergi dilimlerine göre şahısların elde ettiği gelirler (şahıs şirketleri için şirket giderleri ardından kalan net kar) aşağıdaki şekilde vergilendiriliyor:

Limited Şirket Nedir?

İkinci şirket türümüz ise “tüzel kişilik” sınıfında olan Limited Şirket. Özelliklerini sizin için yine maddeler halinde yazdık:

• Limited şirket bir tüzel kişiliktir. Yani, kurulurken sermaye ile kurulurlar. Tüzel kişilik oldukları için kurucuları veya ortaklarından ayrı bir kişilik sayılırlar.
• Limited şirket en az 10.000TL sermaye ile kurulur. Şirketin kuruluşunda bu sermayeyi hemen ödemeniz gerekmese de 24 ay içinde ödenmesi zorunluluğu bulunur.
• Banka hesabı şirket ortaklarından bağımsız, tüzel kişilik olan şirketin adına ayrı bir hesaptır. 
• Ticari borçlar durumunda ortaklar şirkete koydukları sermaye kadar sorumludurlar.
• Faaliyet alanı ne olursa olsun fatura keserler. 
• Elde ettikleri kardan ödeyeceği verginin adı Kurumlar Vergisi ’dir. Bu verginin oranı şahıs şirketlerinin aksine kar tutarına göre farklılık göstermez. Açıklanan 2023 kurumlar vergisi oranı %20’dir.
• Bir limited şirketin en fazla 50 ortağı olabilir.
• Borsaya açılamazlar.
• Şirketin açılması çok zor olmasa da şahıs şirketleri kadar da kolay değildir. Bir limited şirket birkaç iş günü içinde fatura keser hale gelebilir. Buna karşın kapanması daha çok zaman alır. Kapanma sürecine tasfiye adı verilir. Bir limited şirketin tasfiye süreci ortalama 6 ay kadardır.

Anonim Şirket Nedir?

Üçüncü ve son şirket türümüz ise büyük şirketlerin en sık tercih ettiği Anonim Şirket.

• Anonim Şirketler de Limited Şirketler gibi tüzel kişiliklerdir. Kurulurken sermaye ile kurulurlar. Tüzel kişilik oldukları için, tıpkı limited şirketler gibi, kurucuları veya ortaklarından ayrı bir kişiliktirler. Limited Şirketlere genel anlamda çok benzerler.
• Anonim şirketler en az 50.000TL sermaye ile kurulur. Kuruluş sırasında bu tutarın en az ¼’ünün ödenmesi zorunludur. Geri kalan ¾’ü ise 24 ay içinde ödenmelidir.
• Banka hesabı şirket ortaklarından bağımsız, tüzel kişilik olan şirketin adına açılmış olan ayrı bir hesaptır. 
• Ticari borçlardan yönetim kurulu sorumludur.
• Faaliyet alanı ne olursa olsun fatura keserler. 
• Elde ettikleri kardan ödenecek verginin adı Kurumlar Vergisi ’dir. Bu verginin oranı edilen karın miktarına göre farklılık göstermez. Açıklanan 2023 kurumlar vergisi oranı %20’dir.
• Sınırsız sayıda ortağı olabilir.
• Borsaya açılabilirler. Hatta 250’den fazla ortak olduğunda borsaya açılmak zorundadırlar.
• Şirketin açılması çok zor olmasa da şahıs şirketleri kadar da kolay değildir. Bir anonim şirket de, aynı limited şirket gibi, birkaç iş günü içinde fatura keser hale gelebilir. Kapanması, yani tasfiye süreci ise yine ortalama 6 ay kadardır.

Peki hangi şirket türü size daha uygun?

Bu bilgiler ışığında, hangi şirket türü bana uygun derseniz, en başta şu soruları kendinize sormanızı öneririz:

1. Ne kadar kar etmeyi bekliyorum? Örneğin, çok kısa sürede 150.000TL’nin üzerinde bir kar beklentiniz varsa şahıs şirketi açmanız 150.000TL’den sonraki her kar tutarı için daha çok vergi ödemeniz anlamına gelecektir.

2. Yatırımcı arıyor muyum? Bir startup iseniz veya ortaklık/şirket veya hisse satışı gibi hedefleriniz varsa şahıs şirketi size uygun olmayacaktır. Böyle bir durumda Limited veya Anonim Şirket muhtemelen sizin için daha sağlıklı bir seçim olacaktır. Yatırımcınıza hisse verebilmeniz gerekecektir ve şahıs şirketinde böyle bir imkan bulunmamaktadır.

3. 29 yaşın altında mıyım? Evet biraz tuhaf bir soru gibi görünüyor. Ama eğer 29 yaşın altındaysanız belki de şahıs şirketi ile işe başlamayı tercih etmek isteyebilirsiniz çünkü 3 yıl boyunca 70.000TL’ye kadar olan karınız gelir vergisinden muaf olacak.

4. Hedeflerime ve iş planıma göre şirket kuruluşu ve işletimi için bütçem ne kadar? Maliyetleri en yüksek şirket türü Anonim Şirkettir. Yüksekten düşüğe doğru, Anonim şirketleri Limited Şirketler izler, en düşük maliyetli olan ise Şahıs Şirketleridir. Maliyetleri düşük tutmak sizin için en önemli kriterler arasındaysa muhtemelen bir şahıs şirketi ile işe başlamak makul olacaktır.

5. Hedef kitlem ve pazarım ne ister? Gireceğiniz pazar ve hedef kitleniz de şirket türünüzü belirlerken önem taşıyabilir. Örneğin kurumsal ve büyük şirketlere hizmet verecekseniz ve sizin faaliyet alanınızda bunu başarmış şirketlerin türü genellikle limited şirketse, hedef müşterinizin tedarikçi listesine bir şahıs şirketi olarak girmeniz zor olabilir.

Şirket türünüze karar verip kuruluşunu tamamladıktan sonra ise en kritik işiniz gelir / gider ve nakit akışı takibiniz olacaktır. Özellikle tüzel kişilik olan Limited ve Anonim şirketlerde kârlılık, satış ve tahsilat takibini excel’lerde yapmak yerine Nuvio’da kolayca takip edebilir ve tüm analizlerinize hiçbir hesaplama yapmanıza gerek kalmadan otomatik olarak erişebilirsiniz.

‍